İşyeri devri, iş hayatında işverenlerin ve çalışanların karşılaştığı bir durumdur ve iş hukuku ile sosyal güvenlik açısından birçok önemli düzenlemeyi gündeme getirir. İşyeri devrinin doğru bir şekilde yapılması, hem işverenler hem de çalışanlar açısından ciddi hukuki ve mali sonuçlar doğurabileceği için sürecin titizlikle yönetilmesi gerekmektedir. Sosyal güvenlik açısından işyeri devri, işyerinin faaliyet halinde bir başkasına geçmesiyle ilgili yükümlülükleri ve sorumlulukları kapsamaktadır.
İşyeri Devrinin Kapsamı
İşyeri devri, işyerinin tamamının, tesisatlarıyla birlikte bir başka işverene devredilmesi anlamına gelir. İşyeri devri sırasında, işçi haklarının korunması ve SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) kayıtlarının güncellenmesi gibi pek çok önemli konu ortaya çıkmaktadır. İşyeri devri, genellikle şu durumlarda gerçekleşir:
- İşyerinin satışı
- Şirket birleşmeleri ve bölünmeleri
- Kiralama veya işletme hakkının devri
- Miras yoluyla işyerlerinin geçişi
Sosyal Güvenlik Yönünden İşyeri Devri
Sosyal güvenlik açısından işyeri, sigortalıların çalıştığı yerlerdir ve bu yerler işyeri devri sırasında çeşitli düzenlemelere tabi tutulur. Bir işyerinin devri, yalnızca tesisatın ve makinelerin bir başka kişiye satılması ya da kiralanmasıyla gerçekleşmez. Devredilen işyeri, işçileri ile birlikte faaliyet halinde devralınmalıdır. Bu durumda, işçilerin iş sözleşmeleri kesintisiz olarak devam eder ve yeni işveren bu sözleşmeleri tanımak zorundadır. İşyeri devri nedeniyle yeni işveren çalışanların iş akdini sona erdiremeyecektir
İşyeri Devri Süreci ve Yükümlülükler
İşyeri devri sırasında, yeni işverenin SGK’ya karşı yerine getirmesi gereken çeşitli yükümlülükler bulunmaktadır:
- İşyeri Devir Bildirgesi: Yeni işveren, işyeri devri işlemi sonrasında, en geç 10 gün içinde SGK’ya işyeri devir bildirgesi sunmalıdır. Bu bildirim, e-Devlet üzerinden de yapılabilir.
- İşyeri Tescil Kayıtlarının Güncellenmesi: İşyeri devri ile birlikte, devralan işverenin bilgilerinin (ünvan, ortaklar, yönetici vb.) SGK işyeri tescil kayıtlarında güncellenmesi gerekir. Ancak, yeni bir işyeri dosyası açılmaz, mevcut işyeri dosyasından işlemler devam eder.
- Sigortalı İşten Çıkış ve Tekrar Giriş Bildirgesi: İşyeri devrinde, işçilerin iş sözleşmeleri kesintisiz olarak devam ettiği için sigortalı işten çıkış ve tekrar işe giriş bildirgesi verilmesine gerek yoktur.
İşyeri Devri ve Borçlardan Sorumluluk
İşyeri devrinde, eski işverenin SGK’ya olan borçlarından, gecikme cezası ve zammı gibi yükümlülüklerden, devralan işveren de müteselsilen sorumlu tutulur. Bu nedenle, işyeri devri öncesinde eski işverenin SGK’ya olan borçlarının sorgulanması büyük önem taşır. Eğer eski işverenin borçları varsa, bu borçlardan yeni işveren de sorumlu olabilecektir.
Sonuç
İşyeri devri, sosyal güvenlik ve iş hukuku açısından dikkatli yönetilmesi gereken bir süreçtir. İşyeri devri sırasında işçiler ve işverenler için birçok yasal yükümlülük bulunmaktadır. Bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi, ilerleyen dönemlerde hukuki ve mali sorunlara yol açabilir. İşyeri devri işlemlerinin eksiksiz bir şekilde ve yasal çerçevede yapılması, hem işverenlerin hem de çalışanların haklarının korunmasını sağlar. Bu sürecin dikkatlice takip edilmesi ve gerekli tüm bildirimlerin zamanında yapılması, olası sorunların önüne geçilmesine yardımcı olur.